Thời điểm bắt đầu và kết thúc phải chuẩn
Theo các chuyên gia dinh dưỡng thì trẻ nên bắt đầu giai đoạn ăn dặm khi được 6 tháng tuổi và kết thúc ở tháng thứ 24. Từ tháng thứ 6 trở đi sữa mẹ chỉ cung cấp khoảng 450 kcal/ ngày trong khi lúc này trẻ cần 700 kcal/ ngày. Do đó cần bổ sung thức ăn cần thiết để bù đắp năng lượng bị thiếu. Nhưng mẹ nên nhớ là sau 24 tháng thì nên kết thúc giai đoạn ăn dặm cho bé vì nếu kéo dài sẽ khiến trẻ gặp nhiều rắc rối như không biết nhai hoặc khó hoà nhập ở trường lớp vì ăn theo chế độ ăn khác.
Ăn từ ít đến nhiều
Bạn cần phải nhớ là nên cho trẻ ăn từ ít đến nhiều. Lúc đầu mẹ có thể bắt đầu cho bé ăn bột với một nửa bát con, làm như thế 1-2 bữa một ngày. Ngay cả khi bé ngon miệng và ăn hết trong bữa đầu tiên thì cũng không nên cho bé ăn thêm. Nên tuân thủ nguyên tắc này vì hệ tiêu hoá của bé còn yếu nếu cho ăn quá nhiều bột rất có thể khiến con bị rối loạn tiêu hoá.
Từ loãng đến đặc
Do con đang quen với thức ăn chính là sữa nên khi mới cho ăn dặm, mẹ nên pha loãng bột cho con. Nếu mua dạng bột ăn dặm bán sẵn thì mẹ nên tuân thủ cách pha theo đúng chỉ dẫn trên bao bì. Nếu là bột mẹ tự xay thì khi pha nên pha thành hỗn lợp loãng, mịn và sánh như kem là được.
Tập ăn nhiều món khác nhau
Tiếp tục cho bé bú sữa mẹ hoặc sữa thay thế 3 – 4 lần trong ngày. Bé được tập ăn thịt lúc 8 tháng với lượng khoảng 1 muỗng canh/bữa, có thể bổ sung thêm trứng và bắt đầu với lòng đỏ trứng cho đến khi bé được 1 tuổi.
Từ 9 tháng khi bé đã ăn được kha khá, mẹ có thể nấu cháo cho bé ăn. Không nên chỉ hầm xương lấy nước như quan niệm của một số bà mẹ rằng nước xương đã đủ chất, mà nên ăn cả xác thịt, cá, rau củ. Số lượng bữa ăn trong ngày tùy thuộc vào lứa tuổi. Với bé từ 9 – 12 tháng tuổi, lúc này bé có thể nhai được nhiều hơn.
Vì thế, mẹ có thể cho bé ăn thêm các món ăn như rau củ quả hầm chín, luộc nhừ để kích thích bé nhai nhiều hơn. Không nên cho bé các loại thức ăn nhỏ như đậu phộng, lạc rang, nho khô khiến bé dễ bị nghẹn hoặc hóc. Khẩu phần ăn của bé nên dành ¼ – ½ lượng là rau xanh và các loại hoa quả, chất đạm và tinh bột. Phần còn lại, có thể mẹ cho bé ăn bánh quy, sữa chua, váng sữa, phô mai nghiền.
Từ ngọt đến mặn
Khi tập cho con ăn dặm, mẹ chỉ nên cho bé ăn bột ngọt như bột gạo, bột yến mạch nấu cùng rau, củ quả và không nêm gia vị. Sau khoảng 2 -4 tuần thì mới nên nấu bột mặn cho bé.
Cho con làm quen với một loại thức ăn trong 3 -5 ngày
Đây là cách để phát hiện xem bé có bị dị ứng với thực phẩm hay không. Sau khoảng 3 – 5 ngày nếu bé không phản ứng gì với loại thức ăn đó, không bị rối loạn tiêu hoá, phát ban… thì mới bắt đầu cho con tập sang loại thức ăn khác.
Dầu ăn là điều tối quan trọng với trẻ
Không cho dầu ăn hoặc cho rất ít dầu ăn chính là không cung cấp đủ năng lượng cho con. Thực ra dầu ăn rất dễ tiêu hoá lại có nhiều năng lượng và các chất dinh dưỡng giúp trẻ dễ hấp thu. Hơn thế nữa dầu ăn là yếu tố quan trọng giúp trẻ hấp thu vitamin D và canxi.
Cân đối các nhóm thực phẩm
Khi đến giai đoạn ăn bổ sung, mẹ cần bổ sung cho bé 4 nhóm thực phẩm sau: Nhóm bột đường bao gồm: gạo, bột mỳ, bánh mỳ, bún, phở, ngô, khoai. Nhóm đạm bao gồm: thịt, cá, trứng, sữa, tôm, đậu nành, các sản phẩm từ đậu nành và các loại đậu đỗ khác. Nhóm béo bao gồm: dầu, mỡ, bơ, và các loại hạt có dầu. Nhóm vitamin và khoáng chất bao gồm: rau củ và các loại trái cây. Nhiều mẹ nấu bột có thói quen cho thật nhiều thịt, cá, trứng và nghĩ rằng như thế là đầy đủ chất cho con nhưng thật ra quá nhiều đạm sẽ khiến bé bị rối loạn tiêu hoá, đôi khi dẫn đến chán ăn.
Không thêm mắm/ muối vào đồ ăn dặm của bé
Một số bà mẹ nghĩ rằng nếu thêm chút mắm, muối vào đồ ăn của con sẽ khiến món ăn đậm đà và kích thích vị giác của con. Nhưng thật ra đó là việc hoàn toàn sai. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo các mẹ không nên cho muối vào thức ăn của con vì thận của bé vẫn còn yếu. Khi nêm mắm, muối vào thức ăn của con sẽ khiến thận của bé phải làm việc quá sức.
Tuyệt đối tránh ép bé ăn
Khi bé chưa sẵn sàng chấp nhận thức ăn mới, mẹ hãy kiên nhẫn tập cho bé. Mẹ đừng đè ép sẽ làm bé sợ đấy. Nếu bé phản ứng mạnh như khóc hoặc ói khi nhìn thấy thức ăn thì mẹ có thể cho bé dừng ăn vài ngày rồi tập lại. Nếu cứ cố ép bé sẽ trở nên quá sợ hãi thức ăn mà bị biếng ăn.
