Chúng ta vẫn thường cho rằng trẻ còn quá nhỏ để có những cảm giác. Thực tế, trẻ cũng rất giàu cảm xúc và nhạy cảm như chúng ta vậy.
Những gì xảy ra trong những tuần, tháng, và năm đầu đời ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của trẻ sau này. Bố mẹ cần hiểu những cảm xúc của trẻ, để giúp trẻ phát triển khỏe mạnh và thông minh.
1. Trẻ sơ sinh có thể giao tiếp
Trẻ sơ sinh không có khả năng biểu lộ chính xác cảm giác của trẻ, nhưng có thể giao tiếp với bạn.
Chúng ta chỉ biết cách giao tiếp duy nhất của trẻ là khóc. Tuy nhiên, đây không phải là cách giao tiếp duy nhất của trẻ sơ sinh.
Dụi mắt và ngáp có thể là dấu hiệu bé sẵn sàng cho giấc ngủ.
Liếm môi, mở miệng, và đưa tay vào miệng là dấu hiệu bé đang đói.
Gây ồn ào, la hét hoặc co người lại khi bị đặt xuống có thể là dấu hiệu bé cảm thấy cô đơn hoặc không an toàn.
Trong thời gian điều trị bệnh, nếu bé lơ đễnh, hay buồn ngủ, thì rất có thể bé đang khó chịu và đau đớn.
Tiếng khóc của trẻ cũng khác nhau tùy theo nhu cầu của trẻ lúc đó. Tiếng khóc vì đói và tiếng khóc vì tã đã ướt sẽ khác nhau. Người gần gũi với bé nhất sẽ tinh ý mà thấy ra sự khác biệt này.
Bố mẹ hãy dành thời gian tìm hiểu các “tín hiệu” bé phát ra. Bé sẽ “khổ sở” lắm nếu bố mẹ không hiểu ý và đáp ứng sai yêu cầu của bé.
2. Trẻ sơ sinh cũng có cảm giác đau
Trẻ sơ sinh chưa biết nói, nên không thể giao tiếp bằng ngôn ngữ với bố mẹ. Khi trẻ đau, trẻ chỉ biết dùng tiếng khóc của mình để biểu lộ.
Trước đây, một số chuyên gia giả thuyết rằng trẻ sơ sinh không thực sự cảm thấy đau đớn. Nếu có thì chúng cũng còn quá nhỏ để nhớ, và nỗi đau đó sẽ nhanh chóng trôi qua.
Nhưng những nghiên cứu gần đây chứng minh điều này là không đúng.Giống như người lớn, trẻ cũng cảm nhận đau đớn rất rõ ràng.
Nếu trẻ phải điều trị bệnh, sự mệt mỏi, ngủ lịm đi, thậm chí hôn mê là dấu hiệu trẻ đang rất đau đớn.
3. Trẻ sơ sinh nhạy cảm với cảm giác đau hơn người lớn
Những ông bố bà mẹ có thể lo lắng về điều này nhưng đây là thông tin hữu ích cần biết để chăm con tốt hơn.
Nghiên cứu được công bố vào năm 2015 cho thấy trẻ sơ sinh cũng cảm nhận đau đớn giống như người lớn, thậm chí còn nhạy cảm hơn cả người lớn. Kết quả này trái với suy nghĩ của nhiều người, luôn cho rằng trẻ sơ sinh không có cảm giác đau.
Suốt 9 tháng 10 ngày, trẻ được ở trong môi trường an toàn và hoàn hảo là tử cung của mẹ. Sau khi chào đời môi trường sống thay đổi hoàn toàn. Đó là lý do tại sao trẻ rất nhạy cảm với mọi thứ, nhất là cảm giác đau.
4. Bố mẹ có thể giúp bé giảm đau
Khi phải lấy máu, tiêm, truyền thuốc…trẻ sẽ rất đau đớn. Ngoài thuốc giảm đau thì tình yêu của bố mẹ là liều thuốc giảm đau hữu hiệu thứ hai.
Hãy nắm tay bé, trò chuyện với bé, cho bé bú, ôm ấp bé để giúp bé quên đi cơn đau. Sự có mặt của bố mẹ cũng mang lại sự yên tâm và khiến bé giảm đau.
5. Trẻ sơ sinh cũng cảm thấy cô đơn
Sau 9 tháng 10 ngày được ở trong môi trường ấm áp và an toàn thì giờ đây trẻ phải làm quen với mọi thứ mới lạ. Cảm giác cô đơn ập đến rõ ràng khi bé được đặt xuống, nằm ngủ trên giường mà không còn ngửi thấy mùi hương quen thuộc của…nước ối.
Trẻ sơ sinh cũng gặp khó khăn khi muốn bố mẹ hiểu rằng trẻ đang cô đơn hoặc mệt mỏi, chán nản vì cứ phải nhìn chằm chằm lên trần nhà.
Mẹ hãy giúp bé từ từ làm quen với môi trường mới. Hãy ôm ấp và nói chuyện nhiều với bé. Việc cho con bú sữa mẹ sẽ mang lại cảm giác an toàn và thân thuộc với bé.
Bé sẽ hiểu được tình yêu của bạn thông qua những cử chỉ nhiều hơn là ngôn ngữ. Hãy thể hiện tình yêu đó bằng những nụ hôn, cái ôm, sự vỗ về ấm áp.
6. Trẻ sơ sinh cũng biết buồn chán
Nhiều người mặc định rằng trẻ sơ sinh chỉ cần ăn, vệ sinh và ngủ. Nhưng trẻ cũng biết chán đấy nếu không được “chơi”.
Trẻ sơ sinh ngủ rất nhiều, thời gian thức rất ngắn. Bố mẹ nên tận dụng thời gian quý giá này để “chơi” với bé.
Chơi ở đây có thể là nói chuyện, cho bé xem tranh ảnh, đồ chơi, nghe nhạc…Khi bé buồn chán, bé sẽ dễ cáu gắt hoặc khóc to không dỗ được.
7. Trẻ sơ sinh cũng biết “ngủ bù”
Nếu trẻ thức giấc nhiều lần trong đêm, trẻ cũng sẽ có xu hướng ngủ nhiều hơn vào ban ngày để bù lại.
Hãy tập cho bé quen dần với việc ngủ tròn giấc qua đêm. Đó cũng là cách chỉnh sửa đồng hồ sinh học của trẻ cho phù hợp với bố mẹ. Điều này sẽ giúp cho việc chăm sóc trẻ nhẹ nhàng hơn. Các ông bố bà mẹ sẽ không phải mệt mỏi khi thức đêm với bé.
8. Bố mẹ ảnh hưởng lớn đến cảm giác an toàn và sự phát triển cảm xúc của trẻ
Khi trẻ được đáp ứng đúng và ngay sau khi trẻ khóc hoặc phát đi các dấu hiệu khác, trẻ sẽ có cảm giác an toàn và phát triển đầy đủ hơn về cảm xúc.
Hãy học cách giao tiếp và hiểu con mình ngay từ sau khi con chào đời, đây cũng là bước đầu cho sự gắn kết giữa bố mẹ và con cái.